Oud beeldmateriaal uit Een

Hoofdstraat 196-198-200. Achterzijde. Een onderdeel van de voormalige herberg 'De Wildeman', mogelijk daterend uit de eesrte helft van de 17e eeuw. Tezamen met nr. 198/200 is dit huis, mede vanwege de steile kap en vanwege de opkamer een beeldbepalend element in het centrum van Santpoort. In de 18e eeuw was het huis , samen met de huidige nrs. 196, 198, 200 en 202, in gebruik als timmerbedrijf. In 1821 wordt het timmerbedrijf opgesplitst en in twee delen verkocht, Nr. 196 heeft sindsdien als woon-winkelhuis gefunctioneerd. Als gevolg van de splitsing hebben de nrs. 196-200 een zeer onregelmatige, op elkaar inhakende, indeling.

Hoofdstraat 230. Getuige een cartouche in de geveltop is deze voormalige werkplaats met bovenwoning in 1900 gebouwd. Rechts onder in de pui een eerste steen met het opschrift 'De eerste steen gelegd door Pieter Gerrit Keers'.(foto) Deze was smid tevens rijtuig- en wagenmaker.

Hoofdstraat 188. In oorsprong met nr. 190 een dubbel woonhuis bestaande uit één bouwlaag met een kap. Het huis in in 1909 onder begeleiding van de Haarlemse architect van Zetten verbouwd tot een dubbel woon/winkelhuis. De twee aan elkaar gespiegelde gevels bevatten elk een toegang, een winkelvenster en een klein venster in de met de verbouwing aangebrachte geveltop. Is in 1953 in opdracht van de winkelier in huishoudelijke artikelen W. Loendersloot verbouwd en opnieuw voorzien van een andere voorgevel.

Hoofdstraat 204. In de 18e eeuw wordt er melding gemaakt van een huis op deze plaats 'De Uijlenboom' genaamd. Aan het eind van de 19e eeuw is het huis in gebruik geweest als koffiehuis annex tapperij. In 1909 is het oude huis verbouwd. Een nieuwe voorgevel met een voor de bouwtijd kenmerkende balustrade-achtige gemetselde afsluiting heeft het lage bouwlichaam meer allure moeten geven. De pui is nadien weer gewijzigd. De zijgevel in de Vlugthovenstraat volgt de kromming van de straat. In die straat ligt nog een ouder huis dat in oorsprong als schuur bij 'De Uijlenboom' behoorde. Door verbouwing is het aanzicht van dit huis sterk aangetast.

Hoofdstraat 224. Op deze plaats heeft een fors 17de of 18de eeuws huis met verschillende bijgebouwen gestaan. In 1926 zijn de oude gebouwen - toen in gebruik als bakkerij- gesloopt en vervangen door een woon/winkelhuis, eveneens bakkerij. Naast de nog oorspronkelijke deuren van de bakkerij links een besneden houten, geschoorde console. (foto).

Hoofdstraat 150. In 1888 zijn twee op deze plaats staande huisjes verbouwd en vergroot. Sinds 1882 waren de beide huisjes al in gebruik als drinkgelegenheid. Het rechter huis was café Ruimzicht, eigendom van de voormalige timmermansknecht H. van Donselaar. Achter de gelagkamer was er in het huis nog een bottelarij. Van 1896 tot 1914 is café Ruimzicht halte voor de stoomtram geweest. Het huis is thans nog als café in gebruik. In 1908 is het linkerhuisje bij het café getrokken. De ruimte tussen de zadeldaken van de beide huisjes is toen opgevuld en plat afgedekt. Langs de voorgevel geschulpte houten dakranden. Op de begane grond vensters met luiken. Op de in later tijd afgesmeerde gevels gietijzeren muurankers.

Hoofdstraat 196-198. Achterzijde. Een onderdeel van de voormalige herberg 'De Wildeman', mogelijk daterend uit de eesrte helft van de 17e eeuw. Tezamen met nr. 198/200 is dit huis, mede vanwege de steile kap en vanwege de opkamer een beeldbepalend element in het centrum van Santpoort. In de 18e eeuw was het huis , samen met de huidige nrs. 196, 198, 200 en 202, in gebruik als timmerbedrijf. In 1821 wordt het timmerbedrijf opgesplitst en in twee delen verkocht, Nr. 196 heeft sindsdien als woon-winkelhuis gefunctioneerd. Als gevolg van de splitsing hebben de nrs. 196-200 een zeer onregelmatige, op elkaar inhakende, indeling.

Hoofdstraat 208. (Zie ook nrs 210 en 212). Onder dit huisnummer vallen thans twee huizen. Het rechter huis is een in oorsprong 18e eeuws langgerekt huis, dat in drie delen opgesplitst is. In 1785 is het omschreven als huis en wagenmakerij van Thomas Cats. In 1905 liet de toenmalige eigenaar een slachtplaats met winkelruimte bijbouwen, links van het oudere woonhuis. Het rechter huis heeft één bouwlaag onder een zadeldak, De voorgevel is een in later tijd opgetrokken gepleisterde lijstgevel. Het bevat drie vensters - waarvan één in de top- en heeft geen toegang. Het linker huis uit 1905 heeft een sterk inspringende voorgevel. Links de voormalige slachthuisdeuren. De winkelpui is gemoderniseerd.

Hoofdstraat 268. Het herenhuis Schoonoord is een oud huis, dat in 1794 verbouwd en in ieder geval vergroot is. Het droeg de naam Litslust, naar de toenmalige eigenaar Hendrik Lits. In 1800 is het huis verkocht. In de 19e eeuw is Schoonoord een kleine buitenplaats geweest, compleet met moestuinen, broeikassen, boomgaard, orangerie, stallen, koetshuis en een boerenwoning. Circa 1900 is de bijbehorende grond verkaveld en verkocht, alleen het huis met tuin resteert. Het huis is een dubbelhuis, met een lengtegevel evenwijdig aan de straat. De lijstgevel heeft een classicistische indeling, met een omlijsting van de middenas die voortgezet wordt in een rijk gedetailleerde dakkapel. De vensters zijn in de 19e eeuw voorzien van een andere raamindeling en van zonneblinden. De serre is in 1912 aangebracht. Aan de rechter zijgevel van oudsheer al lage uitbouwen. Op het dak een ijzeren klokkestoel met luidklok. Voor en ter breedte van het huis een verhoogde stoep met hardstenen palen, onderling verbonden door een opengewerkte ijzeren stang. Aan de straatzijde van de tuin een ijzeren spijlenhek van omstreeks de eeuwwisseling.

Hoofdstraat 234. (Zie ook: Hoofdstraat 232). Een huisnummer, dat bestaat uit in oorsprong twee verschillende huizen. Het rechter gedeelte heeft behoord bij nr. 232. Het linker gedeelte dateert, getuige de eerste steen, uit 1811. Het pand is in 1865 tegelijkertijd met nr. 232 verbrand en herbouwd. Eigenaar was toen de smid Gerrit Keers. Het linker gedeelte bestaat uit een smal bouwlichaam van twee bouwlagen onder een schilddak, die visueel aansluiting vindt bij nr. 236. In de lijstgevel aan de straatzijde van oudsher slechts twee vensters en geen toegang. Het bovendeel van de gevel is gepleisterd met quasi-blokken motief. Het rechter gedeelte ligt iets terug ten opzichte van het genoemde huis. Het bovendeel van de gevel is gesausd. In 1967 zijn de puien van de huizen bekleed met kwartsietstrippen en houten schroten. De oude raamindelingen zijn gewijzigd. Op de foto: Erasmus Boeken.

Hoofdstraat 268. Het herenhuis Schoonoord is een oud huis, dat in 1794 verbouwd en in ieder geval vergroot is. Het droeg de naam Litslust, naar de toenmalige eigenaar Hendrik Lits. In 1800 is het huis verkocht. In de 19e eeuw is Schoonoord een kleine buitenplaats geweest, compleet met moestuinen, broeikassen, boomgaard, orangerie, stallen, koetshuis en een boerenwoning. Circa 1900 is de bijbehorende grond verkaveld en verkocht, alleen het huis met tuin resteert. Het huis is een dubbelhuis, met een lengtegevel evenwijdig aan de straat. De lijstgevel heeft een classicistische indeling, met een omlijsting van de middenas die voortgezet wordt in een rijk gedetailleerde dakkapel. De vensters zijn in de 19e eeuw voorzien van een andere raamindeling en van zonneblinden. De serre is in 1912 aangebracht. Aan de rechter zijgevel van oudsheer al lage uitbouwen. Op het dak een ijzeren klokkestoel met luidklok. Voor en ter breedte van het huis een verhoogde stoep met hardstenen palen, onderling verbonden door een opengewerkte ijzeren stang. Aan de straatzijde van de tuin een ijzeren spijlenhek van omstreeks de eeuwwisseling.

Hoofdstraat 206-208. Een huis met één vrijstaande zijgevel, in het kadasrter van 1845 als herbouw van een bestaand huis aangegeven. Eigenaar toen was de Haarlemmer P.Engesmet. Het huis is tijdelijk met nr. 208 samengevoegd geweest. Het huis heeft twee bouwlagen onder een schilddak. Op de begane grond oorspronkelijk een toegang met twee vensters, in 1930 vervangen door een winkelpui. Op de verdieping twee vensters met T-ramen. De lijstgevel is ongepleisterd. De winkelpui is na 1930 voorzien van een historsche houten luifel en roedeverdeling in het winkelraam.

Hoofdstraat 206. Een huis met één vrijstaande zijgevel, in het kadasrter van 1845 als herbouw van een bestaand huis aangegeven. Eigenaar toen was de Haarlemmer P.Engesmet. Het huis is tijdelijk met nr. 208 samengevoegd geweest. Het huis heeft twee bouwlagen onder een schilddak. Op de begane grond oorspronkelijk een toegang met twee vensters, in 1930 vervangen door een winkelpui. Op de verdieping twee vensters met T-ramen. De lijstgevel is ongepleisterd. De winkelpui is na 1930 voorzien van een historsche houten luifel en roedeverdeling in het winkelraam.

Hoofdstraat 230. Getuige een cartouche in de geveltop is deze voormalige werkplaats met bovenwoning in 1900 gebouwd. Rechts onder in de pui een eerste steen met het opschrift 'De eerste steen gelegd door Pieter Gerrit Keers'. Deze was smid tevens rijtuig- en wagenmaker. De voorgevel is een symmetrisch ingedeelde lijstgevel waar neorenaisance elementen zoals een door de lijstbrekende getrapte geveltop in verweven zijn. De boogvelden zijn geornamenteerd. In de ontlastingsbogen sluit- en aanzetstenen met diamantkoppen. De oorspronkelijke bedrijfsdeuren zijn in later tijd gewijzigd in een winkelvenster.

Hoofdstraat 142. Café Zomerlust, in 1921 gebouwd als concertzaal met café en woning voor de Santpoorter J.Th.Böhm. Het ontwerp - gemaakt door de bouwkundige H. de Vries - berust nog sterk op de bouwstijl van omstreeks de eeuwwisseling. Het complexje bestaat uit drie tegen elkaar geplaatste gebouwen, die elk een eigen vorm en gevelbehandeling hebben. De functie van elk van de onderdelen is daardoor aan de buitenzijde herkenbaar. In alle gevelvlakken uitgemetslede sierranden in verschillende patronen, als verbindend motief. De gevels zijn in later tijd witgesausd.