Oud beeldmateriaal uit Een

Hoofdstraat 156-158-160. Een in oorsprong ouder perceel, dat door een grote vebouwing in 1904 de huidige gestalte gekregen. In opdracht van de loodgieter J.C.Bonarius maakte de Haarlemse architect A. de Maaker het ontwerp voor dit dubbele woon/winkelhuis. Het huis doet denken aan een Engels voorbeeld, mede vanwege toepassing van een houten vakwerkpatroon. De oorspronkelijke leidekking, de schoorstenen en de roedeverdelingen van de ramen zijn verwijderd. De gevelindeling is gedeeltelijk veranderd. Genoemde wijzigingen hebben het aanzicht geschaad.

Hoofdstraat 182. Een woon/winkelhuis uit 1937, gebouwd naar ontwerp van G. Dop uit Overveen. In de tijd dat het huis gebouwd werd betekende dit een schaalvergroting ten opzichte van de bestaande historische bebouwing, toen voor het merendeel nog bestaande uit één bouwlaag met een kap. De gevels zijn opgetrokken uit kenmerkende rode handvorm stenen, verdiept gevoegd. In de pui graniet en teakhout.

Hoofdstraat 142. Café Zomerlust, in 1921 gebouwd als concertzaal met café en woning voor de Santpoorter J.Th.Böhm. Het ontwerp - gemaakt door de bouwkundige H. de Vries - berust nog sterk op de bouwstijl van omstreeks de eeuwwisseling. Het complexje bestaat uit drie tegen elkaar geplaatste gebouwen, die elk een eigen vorm en gevelbehandeling hebben. De functie van elk van de onderdelen is daardoor aan de buitenzijde herkenbaar. In alle gevelvlakken uitgemetslede sierranden in verschillende patronen, als verbindend motief. De gevels zijn in later tijd witgesausd.

Hoofdstraat 110. Zijgevel vam nr. 110. Een vrijstaand dubbel woonhuis uit de tweede helft 19e eeuw, bestaande uit één woonlaag onder een evenwijdig aan de straat gelegen zadeldak. Het rechter huis heeft het oorspronkelijk aanzicht goed behouden ondanks het feit dat de gevels in later tijd witgesausd zijn. De midddenstijlen van de T-ramen zijn verwijderd, De gevels van nr. 110 zijn gedeeltelijk opnieuw opgemetseld, terwijl de oude vensters van de voorgevel vervangen zijn door grote vensterpartijen. De toegangen bevinden zich van oudsher al in de zijgevels.

Hoofdstraat 108. Een vrijstaand dubbel woonhuis uit de tweede helft 19e eeuw, bestaande uit één woonlaag onder een evenwijdig aan de straat gelegen zadeldak. Het rechter huis heeft het oorspronkelijk aanzicht goed behouden ondanks het feit dat de gevels in later tijd witgesausd zijn. De midddenstijlen van de T-ramen zijn verwijderd, De gevels van nr. 110 zijn gedeeltelijk opnieuw opgemetseld, terwijl de oude vensters van de voorgevel vervangen zijn door grote vensterpartijen. De toegangen bevinden zich van oudsher al in de zijgevels.

Hoofdstraat 166-168. Oorspronkelijk een dubbel woonhuis met één winkel (nr. 166), in 1922 gebouwd in opdracht van de Santpoorter M.C.Maarschalk. Het huis wordt gekenmerkt door een uitstekende, asymmetrisch geplaatste topgevel. In het midden hiervan heeft op de begane grond een driekantige erker gezeten. De gevels van beide huisnummers zijn in later tijd in verband met de winkelfunctie veranderd.

Hoofdstraat 204. In de 18e eeuw wordt er melding gemaakt van een huis op deze plaats 'De Uijlenboom' genaamd. Aan het eind van de 19e eeuw is het huis in gebruik geweest als koffiehuis annex tapperij. In 1909 is het oude huis verbouwd. Een nieuwe voorgevel met een voor de bouwtijd kenmerkende balustrade-achtige gemetselde afsluiting heeft het lage bouwlichaam meer allure moeten geven. De pui is nadien weer gewijzigd. De zijgevel in de Vlugthovenstraat volgt de kromming van de straat. In die straat ligt nog een ouder huis dat in oorsprong als schuur bij 'De Uijlenboom' behoorde. Door verbouwing is het aanzicht van dit huis sterk aangetast.

Hoofdstraat 192-194. In oorsprong een waarschijnlijk uit de 18e eeuw daterend huis met een bijbehorende bedrijfsruimte of schuur, elk onder een eigen zadeldak. Aan het eind van de 19e eeuw is er een nieuwe lijstgevel met een houten winkelpui voor de beide panden geplaatst, toen in gebruik als bakkerij. In 1919 heeft er een verbouwing plaatsgevonden waarbij er vensters en een balkon op de verdieping toegevoegd zijn. De kap van de voormalige schuur rechts is opgetrokken. In 1957 is de oude winkelpui vervangen door een moderne etalage, waarbij het gevelvlak aan de onderzijde betegeld is.

Hoofdstraat 204. In de 18e eeuw wordt er melding gemaakt van een huis op deze plaats 'De Uijlenboom' genaamd. Aan het eind van de 19e eeuw is het huis in gebruik geweest als koffiehuis annex tapperij. In 1909 is het oude huis verbouwd. Een nieuwe voorgevel met een voor de bouwtijd kenmerkende balustrade-achtige gemetselde afsluiting heeft het lage bouwlichaam meer allure moeten geven. De pui is nadien weer gewijzigd. De zijgevel in de Vlugthovenstraat volgt de kromming van de straat. In die straat ligt nog een ouder huis dat in oorsprong als schuur bij 'De Uijlenboom' behoorde. Door verbouwing is het aanzicht van dit huis sterk aangetast.

Hoofdstraat 234. (Zie ook: Hoofdstraat 232). Een huisnummer, dat bestaat uit in oorsprong twee verschillende huizen. Het rechter gedeelte heeft behoord bij nr. 232. Het linker gedeelte dateert, getuige de eerste steen, uit 1811. Het pand is in 1865 tegelijkertijd met nr. 232 verbrand en herbouwd. Eigenaar was toen de smid Gerrit Keers. Het linker gedeelte bestaat uit een smal bouwlichaam van twee bouwlagen onder een schilddak, die visueel aansluiting vindt bij nr. 236. In de lijstgevel aan de straatzijde van oudsher slechts twee vensters en geen toegang. Het bovendeel van de gevel is gepleisterd met quasi-blokken motief. Het rechter gedeelte ligt iets terug ten opzichte van het genoemde huis. Het bovendeel van de gevel is gesausd. In 1967 zijn de puien van de huizen bekleed met kwartsietstrippen en houten schroten. De oude raamindelingen zijn gewijzigd. Op de foto: Bredero boeken.

Hoofdstraat 150. In 1888 zijn twee op deze plaats staande huisjes verbouwd en vergroot. Sinds 1882 waren de beide huisjes al in gebruik als drinkgelegenheid. Het rechter huis was café Ruimzicht, eigendom van de voormalige timmermansknecht H. van Donselaar. Achter de gelagkamer was er in het huis nog een bottelarij. Van 1896 tot 1914 is café Ruimzicht halte voor de stoomtram geweest. Het huis is thans nog als café in gebruik. In 1908 is het linkerhuisje bij het café getrokken. De ruimte tussen de zadeldaken van de beide huisjes is toen opgevuld en plat afgedekt. Langs de voorgevel geschulpte houten dakranden. Op de begane grond vensters met luiken. Op de in later tijd afgesmeerde gevels gietijzeren muurankers.

Hoofdstraat 108-110. Een vrijstaand dubbel woonhuis uit de tweede helft 19e eeuw, bestaande uit één woonlaag onder een evenwijdig aan de straat gelegen zadeldak. Het rechter huis heeft het oorspronkelijk aanzicht goed behouden ondanks het feit dat de gevels in later tijd witgesausd zijn. De midddenstijlen van de T-ramen zijn verwijderd, De gevels van nr. 110 zijn gedeeltelijk opnieuw opgemetseld, terwijl de oude vensters van de voorgevel vervangen zijn door grote vensterpartijen. De toegangen bevinden zich van oudsher al in de zijgevels.

Hoofdstraat 184. Een woon/winkelhuis uit 1927, gebouwd naar ontwerp van J.J. van Wort in opdracht van de Santpoorter P. van Meurs, indertijd boekhandelaar en later tevens drogist. Het huis is een eenvoudige afspiegeling van de stijl van de Amsterdamse School. Het is twee bouwlagen hoog, plat afgedekt. Op de afgeschuinde hoek een halfrond, bakstenen balkon. In de bovenlichten van het winkelgedeelte een opvallende roedeverdeling. Het hoekhuis is vrijwel onveranderd sinds de bouwtijd.

Hoofdstraat 152-154. In oorsprong een uit de tweede helft van de 19e eeuw daterend woo/winkelhuis. Architect H. de Vries begeleidde in 1925 een verbouwing, waarbij het huis door een uitbreiding voor dubbele bewoning met winkelruimte geschikt is gemaakt. De voorgevel heeft met die verbouwing één grote vensterpartij en een groot winkelvenster gekregen. De dakkapellen dateren uit 1925. Nr. 154 heeft nog de oude leidekking.

Hoofdstraat 186. Op deze plaats heeft de zeer bekende 17e eeuwse herberg De Groene Valk gestaan. Omstreeks 1909 is deze met stal annex wagenhuis verbrand. A. van Essen uit Beverwijk kreeg toen concessie voor de aanleg van de Terrasweg. Van Essen liet nr. 186 bouwen in 1910. Het hoekhuis bevatte een woonhuis, een winkel met een slachterij en een aparte bovenwoning. Het huis -ontworpen door de bouwkundige D. Kramer, tevens opzichter bij de gemeente Velsen- is gebouwd in de laat 19e eeuwse neo-renaissancestijl met een afgeschuinde hoek. Door het verwijderen van kenmerkende elementen en door het pleisteren van de gevels is het oorspronkelijke aanzicht sterk aangetast.